محمد شهرابی
این روزها دوباره بحث حضور زنان و خانواده‌ها در ورزشگاه‌ها به ویژه در مسابقات فوتبال جدی و داغ شده است. تعدادی از بازیکنان و مربیان مطرح فوتبال کشور در این رابطه اظهار نظر کرده‌اند و خواسته‌اند که زمینه حضور زنان در ورزشگاه‌ها فراهم شود. وزیر ورزش و جوانان هم چند مصاحبه در این رابطه داشته و گفته که دولت علاقه دارد این مشکل را حل کند.
در ایران دو بحث درباره ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها وجود دارد. یکی مخالفت‌های سیاسی و مذهبی و دیگری فضای نامتعارف حاکم بر ورزشگاه‌ها و کمبود امکانات زیرساختی و بعضا لجستیکی برای سرویس دادن به زنان است. برطرف کردن مشکل اول به چانه‌زنی‌های مدیریتی در سطوح بالا احتیاج دارد و وزرای مربوطه و رییس جمهور باید در این رابطه تلاش کنند اما مشکل دوم آنقدرها که تظاهر می‌کنند پیچیده نیست و می‌توان با تدبیر آن را حل کرد. موضوع اصلی هم شرایط نامتعارف ورزشگاه‌هاست و خیلی‌ها فکرمی‌کنند که محیط مناسبی برای زنان و خانواده‌ها نیستند در حالی که اشتباه می‌کنند چون دقیقا عکس این قضیه صادق است و در حقیقت غیبت خانواده‌ها به ایجاد این فضای غیرمتعارف کمک کرده است.
اگر امروزه ورزشگاه‌های فوتبال یا هر رشته ورزشی دیگر در جهان، با کمترین مشکل اخلاقی و اجتماعی روبرو هستند، مهم‌ترین دلیلش حضور خانواده‌ها در کنار هم است. در روز مسابقه بسیاری از خانواده‌ها به اتفاق فرزندان‌شان، خواهران و مادران‌شان، همسران‌شان و دوستان و همکاران‌شان برای تماشای یک مسابقه به ورزشگاه می‌آیند و بدون ایجاد کوچک‌ترین مشکلی، یک روز خوب را پشت سرمی‌گذرانند. طبیعی است که وقتی هزاران خانواده کنار هم نشسته‌اند احتمال بروز مشکلات فرهنگی و اجتماعی به حداقل می‌رسد.
بی تردید ایران هم از کشورهای دیگر مستثنی نخواهد بود. همان طور که همین الان خانواده‌ها با کمترین یا حتی بدون هیچ مشکلی به همراه یکدیگر به سینما، تئاتر، کنسرت و سایر سرگرمی‌های گروهی و اجتماعی می‌روند، قطعا در ورزشگاه‌ها نیز چنین اتفاقی رخ خواهد داد. ما اگر بخواهیم نگران فضای ورزشگاه‌ها باشیم تا ابد نباید به زنان و خانواده‌ها اجازه رفتن به ورزشگاه‌ها را بدهیم اما اگر موضوع را طور دیگری نگاه کنیم شرایط فرق می‌کند. جدا کردن زنان و مردان در ورزشگاه‌ها نیز مشکل را حل نمی‌کند چون برای یک خانواده مهم است که مسابقه را در کنار هم تماشا کنند و از هیجانات آن لذت ببرند. این باعث می‌شود که همه رعایت حال همدیگر را بکنند و کسی به فکر آشوب یا استفاده از الفاظ رکیک و نامتعارف در ورزشگاه‌ها نشود و فضا رفته رفته بهتر شود.
حضور زنان و خانواده‌ها در ورزشگاه‌ها همچنین می‌تواند به رونق ورزش و افزایش تعداد تماشاگران هم کمک کند. الان با شرایط موجود، بسیاری از مردان ترجیح می‌دهند که روزهای تعطیل و اوقات آزادشان را در کنار خانواده سپری کنند به همین دلیل قید رفتن به ورزشگاه را می‌زنند. از طرفی چون فضای ورزشگاه‌ها مناسب نیست، خیلی از پدران نه تنها از بردن فرزندان‌شان به ورزشگاه خودداری می‌کنند بلکه در خیلی مواقع هم خودشان مجبور می‌شوند به ورزشگاه نروند تا فرزندان‌شان ناراحت نشوند. این شرایط منجر به خالی ماندن سکوها می‌شود و دودش به چشم ورزش می‌رود در صورتیکه امروزه مسابقات ورزشی فرصت خوبی برای سرگرم کردن خانواده‌هاست و باشگاه‌های ورزشی، بخش عمده‌ای از درآمدشان به ارتباط با خانواده‌ها و بچه‌ها بستگی دارد. همین خانواده‌ها هستند که محصولات و لوازم هواداری را از باشگاه‌ها می‌خرند و سکوهای ورزشگاه‌ها را پر می‌کنند وگرنه مثل شرایط فعلی ایران، اغلب بازی‌ها در ورزشگاه‌های خالی برگزار می‌شد.
شاید خیلی‌ها مشکلات حمل و نقل و کمبود امکانات بهداشتی در ورزشگاه‌ها را در به وجود آمدن این شرایط موثر بدانند که دغدغه‌هایی منطقی است اما این موانع با برنامه‌ریزی صحیح و کمی سرمایه‌گذاری اصولی برطرف می‌شود. امروزه وقتی کنسرتی شلوغ در یک ورزشگاه فوتبال برگزار می‌شود به دلیل استفاده از فضای چمن ورزشگاه، جمعیت بیشتری نسبت به ظرفیت معمولی ورزشگاه در آن حاضر می‌شود که بخش عمده‌ای از آنها خانواده‌ها هستند. با توجه به اینکه در چنین شرایطی تعداد زنان و دختران نوجوان در ورزشگاه نسبت به زمانی که مسابقات ورزشی در آن برگزار می‌شود، بیشتر است، مسئولین برگزار کننده کنسرت امکانات بهداشتی و رفاهی ویژه‌ای را به امکانات استاندارد ورزشگاه اضافه می‌کنند تا جوابگوی نیاز جمعیت باشند. پس چنین مشکلاتی نمی‌تواند در دنیای امروز لاینحل باشد و به راحتی می‌توان بر آنها غلبه حل کرد. برای حمل و نقل نیز وضعیت به همین شکل است و با کمک شهرداری می‌توان به همه خانواده‌ها سرویس داد به شرطی که عزم و اراده لازم وجود داشته باشد و برای آن برنامه‌ریزی اصولی شود.
رفع ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها و باز کردن این گره پیچیده، از هر نظر برای جامعه و ورزش و حتی اقتصاد کشور مفید است. از یک طرف خانواده‌ها یک راه سالم برای پر کردن اوقات فراغت خود پیدا می‌کنند، از یک طرف مسابقات ورزشی با تماشاگران بیشتری برگزار می‌شود و از طرف دیگر هر هفته بنگاه‌های کوچک و بزرگ اقتصادی از جمله خود باشگاه‌ها می‌توانند از سرویس دادن و فروش اجناس به این همه مشتری، سود خوبی به دست آورده و اقتصاد کشور را رونق دهند. بدون تعارف، کل کشور از حضور زنان و خانواده‌ها در مسابقات ورزشی بهره‌مند خواهد شد و غیبت آنها مثل همین الان تاثیرات منفی زیادی از جنبه‌های مختلف خواهد داشت.
