بر اساس تحقیقاتی که اخیرا شرکت مشاوره «پرایس‌واترهاوس‌کوپرز» انجام داده، پیش‌بینی می‌شود که نرخ رشد سالانه بازار ورزش در سه تا پنج سال آینده، ۴٫۹ درصد ثابت بماند. این در حالی است که تحقیقات همین شرکت در سال گذشته از این حکایت می‌کرد که رشد سالانه بازار ورزش از ۸ درصد به ۳٫۳ درصد برسد.
محمد شهرابی
مطابق این تحقیق که با عنوان “صنعت ورزش؛ آماده برای بازسازی؟” و به شکل نظرسنجی انجام شده، انتظار می‌رود بازار ورزش آمریکا، آسیای شرقی و آفریقا با رشد قابل توجهی همراه باشد اما اروپا، استرالیا و خاورمیانه با رکود مواجه خواهند شد.
شرکت «پی دبلیو سی» در این نظرسنجی با حدود ۸۰۰ مقام اجرایی صنعت ورزش در نقاط مختلف جهان صحبت کرده و نظر آنها را درباره وضعیت فعلی و آینده بازار ورزش جویا شده است. با توجه به وضعیت کنونی جهان که متاثر از همه‌گیری کوید- ۱۹ است، این شرکت تمرکز خود در این تحقیق را روی چالش‌های اجتماعی، حوزه‌های کلیدی برای تحول در سازمان‌های ورزشی و طراحی مجدد مدل‌های تجاری در ورزش گذاشته است.
گزارش شرکت «پی دبلیو سی» نشان می‌دهد که اسپانسرها و رسانه‌ها خوش‌بینی کمتری نسبت به برگزارکنندگان رویدادهای ورزشی و فدراسیون‌ها در مورد آینده دارند.
بیش از ۸۰ درصد از مدیرانی که با آنها صحبت شده، تغییر چشم‌انداز رسانه‌ها و افزایش انتظارات از نقش اجتماعی ورزش را به عنوان نیروهای محرک بازار در این بخش می‌دانند. حدود ۶۳ درصد از مدیران پاسخ‌دهنده هم اعتقاد دارند که کاهش انحصار و افزایش تعداد خریداران در هر منطقه منجر به افزایش ارزش حقوق رسانه‌ها یا حق پخش می‌شود.
نکته قابل توجه اینکه ۶۰ درصد از مدیران فوتبالی که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، معتقدند سازمان‌های ورزشی باید به جای افزایش درآمدها، تمرکز اولیه خود را بر روی کنترل هزینه‌ها بگذارند. این در شرایطی است که ۴۰ درصد از کل پاسخ‌دهنده‌ها نیز همین عقیده را داشته‌اند.
لزوم توجه به توسعه پایدار
یکی از موارد مهم این نظرسنجی این است که سازمان‌های ورزشی بیش از اینکه نگران کاهش حامیان مالی و سرمایه‌گذارها باشند، نگران از دست رفتن اعتماد هواداران خود هستند و به همین خاطر تلاش می‌کنند در مسایل مسئولیت اجتماعی و توسعه پایدار سرمایه‌گذاری کنند. البته این رویکرد ریسک هم دارد چون سازمان‌های ورزشی نمی‌توانند هم در مسائل اجتماعی، هم محیط زیست و هم حکمرانی خوب که سه شاخص اصلی توسعه پایدار هستند، خوب باشند.
دیوید دلا مدیر بخش ورزشی شرکت «پی دبلیو اس» در این رابطه می‌گوید: «داشتن یک استراتژی منسجم بسیار مهم است زیرا باعث می‌شود آنها بیهوده برای خوب بودن در تمام زمینه‌ها تلاش نکنند در حالی‌که توانایی انجام آنها را ندارند.» به اعتقاد او سازمان‌های ورزشی باید برخی از چالش‌های اجتماعی را در نظر بگیرند و از موقعیت تأثیرگذار خود نه تنها برای ارتقای سلامتی انسان‌ها و حفاظت از محیط زیست استفاده کنند، بلکه به طور مشخص، نقش فعال‌تری در توسعه یک جامعه نیرومند ایفا کنند.
در بخشی از این نظرسنجی از مدیران فعال در صنعت ورزش درباره هجوم سرمایه‌گذاران شخصی به ورزش شبیه آنچه در باشگاه‌های منچسترسیتی، پاری سن ژرمن و باشگاه‌های مشابه اتفاق می‌افتد، سوال شده که اغلب آنها موافق تاثیر آنها در رشد صنعت ورزش بوده‌اند اما ۷۳ درصدشان نگرانی خود را نیز از تاثیرات منفی این سرمایه‌گذاری‌ها بر ارزش‌های تاریخی ورزش اعلام کرده‌اند.
«پی دبلیو سی» در این پژوهش درباره تغییر عادت هواداران به ویژه درباره تماشا یا پخش رویدادهای ورزشی هم از مدیران ورزشی سوال کرده است. پاسخ‌ها حکایت از این دارند که تغییرات زیادی در این زمینه در حال رخ دادن است که مهمترین آنها فشار به دارندگان حقوق پخش برای بررسی مدل‌های جدید و متنوع توزیع و کاستن از حقوق انحصاری است.
استفاده تجاری از داده‌های هواداران
در مجموع نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که سازمان‌های ورزشی در استفاده تجاری از داده‌های مربوط به هواداران عقب‌اند و باید در این راه تلاش بیشتری کنند و حتی شرکای تجاری خود را نیز مطلع کنند تا اقدامات و طرح‌های‌شان در زمینه بازاریابی کاملا هدفمند باشد. ۷۰ درصد از مقامات اجرایی ورزشی در این نظرسنجی گفته‌اند که استفاده تجاری از داده‌های هواداران رضایت‌بخش نیست. ترکیب داده‌ها با محتوا فرصت‌های درآمدزایی مستقیم از راه هوادارها را افزایش می‌دهد.
خدمات او‌تی‌تی (Over the Top) که تحویل ویدیو و صوت از طریق اینترنت است و به صورت مستقیم به دستگاه‌هاى کاربران متصل می‌شود و اجازه دسترسى کاربران را به محتواى مورد نظر در هر جا، هر زمان و روى هر دستگاه فراهم می‌کند و همین طور استفاده از توکن‌های غیرقابل معاوضه (NFT) که به «توکن هواداری» معروف است، دو سازوکار برای استفاده تجاری از داده‌های هواداران هستند. در بازار ارزهای دیجیتال، «توکن» یک نوع ارز دیجیتالی است که برخلاف «کوین» بلاک‌چین مستقل خود را ندارد و روی شبکه‌های دیگر جابه‌جا می‌شود. دارندگان توکن هواداری یک باشگاه علاوه بر دسترسی اختصاصی به برخی از محتوا و رویدادهای باشگاه، حق رای و مشارکت در برخی از تصمیمات باشگاه نیز دارند. دو باشگاه اینتر میلان و والنسیا دو نمونه هستند که از توکن هواداری استفاده می‌کنند.
