محمد شهرابی
با انصراف صندوق ثروت ملی عربستان سعودی، صندوق سرمایهگذاری دولتی وابسته به پادشاهی این کشور از خرید باشگاه نیوکاسل یونایتد انگلیس، عملا پرونده این نقل و انتقال بسته شد.
صندوق ثروت حکومتی عربستان که محمد بن سلمان ولیعهد این کشور پشت آن قرار دارد، حاضر بود ۳۰۰ میلیون پوند برای خرید نیوکاسل بپردازد اما با کنار کشیدن اجباری از این معامله، به چهار ماه تلاش و مبارزه برای گرفتن تاییدیه لیگ برتر انگلیس که توام با مخالفتهای شدید گروههای منتقد بود، پایان داد.
این خبر روز پنجشنبه به صورت رسمی از سوی کنسرسیومی که این موضوع را دنبال میکرد اعلام شد تا این جنگ و جدال بالاخره به پایان برسد. در بیانیه این گروه سرمایهگذار که آماندا استیولی، سرمایهدار مشهور بریتانیایی و برادران روبن از میلیاردرهای معروف بریتانیا نیز جزو آن هستند آمده است: «طولانی شدن پروسه خرید باشگاه در کنار وضعیت نامعلوم اقتصادی جهان در شرایط فعلی باعث شد به این نتیجه برسیم که این سرمایهگذاری دیگر از نظر اقتصادی، منطقی و بهصرفه نیست.»
ضربهای برای بن سلمان
به هم خوردن این معامله، ضربه محکمی به اعتبار محمد بن سلمان است که سردمدار یک اصلاحات تندروانه اقتصادی برای مدرن کردن پادشاهی عربستان است. این در حالی است که انتقادات زیادی به دلیل نقض حقوق بشر متوجه این پادشاهی است که مهمترین آنها به قتل جمال خاشقچی روزنامهنگار معروف و منتقد سعودی در سال ۲۰۱۸ مربوط میشود.
کنسرسیوم مذکور که توسط سعودیها رهبری میشد، در ماه آوریل پذیرفت که ۳۰۰ میلیون پوند برای خرید نیوکاسل به مایک اشلی مالک باشگاه بپردازد. او سالهاست که به دنبال فروش نیوکاسل است به ویژه در چند سال اخیر که عصبانیت هواداران این باشگاه به خاطر کمبود سرمایهگذاری در خرید بازیکن به اوج رسیده است.
فشار روی سازمان لیگ
اما این معامله که به تاییدیه سازمان لیگ برتر انگلیس نیاز داشت در دستانداز افتاد زیرا این سازمان باید از سلامت مالی و اعتباری گروه خریدار و مدیران آن مطمئن میشد. این شرط قانونی به سازمان لیگ برتر انگلیس اجازه میدهد که هر گروه مالی و اقتصادیای که قصد سرمایهگذاری در این لیگ را دارد، به دلیل هرگونه اقدامی که در انگلیس جرم شناخته میشود از فعالیت در لیگ برتر منع کند حتی اگر آن اقدام مجرمانه در کشور خودشان صورت گرفته باشد که آن را جرم تلقی نمیکند.
افرادی که از فرایند و تحولات مربوط به این معامله آگاه بودند، معتقدند که طولانی شدن این پروسه و اینکه سازمان لیگ برتر هیچ پاسخی درباره زمان قطعی شدن معامله به خریدار نمیداده، باعث سرخوردگی گروه سرمایهگذار شده است. اما نکته اصلی این است که لیگ برتر و مدیر اجرایی آن ریچار مسترز، از سوی گروههایی که با این معامله مخالفت میکردند، تحت فشار بودند.
یکی از مدیران ارشد رسانهای که جزو لابی مخالف این معامله بود میگوید: «آنها لیگ اشتباهی را انتخاب کرده بودند چون این لیگ به پول آنها نیاز ندارد. اقداماتی که صورت گرفت، اساسا به خاطر محافظت از جنبه اقتصادی لیگ برتر بود.»
نقش قطریها و نامزد خاشقچی
کمپانی رسانه ای «بیاین اسپورت» قطرکه بزرگترین شریک رسانهای لیگ برتر انگلیس است یکی از منتقدین بزرگ این معامله بود. آنها عربستان را به حمایت از سرقت تلویزیونی مسابقات ورزشی متهم میکنند و به خاطر نقض موافقتنامههای بینالمللی با این کشور از نظر حقوقی و قانونی در کشمکش هستند.
یکی دیگر از منتقدین بزرگ این معامله، حتیس سنگیز نامزد جمال خاشقچی بود که عربستان را به نقض حقوق بشر متهم میکند و اعتقاد داشت که انجام این معامله، یک لکه ننگ برای لیگ برتر انگلیس است.
به نظر میرسد همین مخالفتها و لابیگریها باعث شد که این معامله در نهایت سرنگیرد زیرا همان طور که یکی از نزدیکان این گروه سرمایهگذار گفته، لیگ برتر انگلیس در ابتدا توافق تلویحی خود را اعلام کرده بود: “آنها در روزهای اول گفتند که هیچ پرچم قرمزی وجود ندارد و این پیشنهاد را خواهند پذیرفت اما بعد از گذشت هفده هفته هنوز جواب روشنی ندادهاند. ما مدارک و اطلاعات بسیار زیادی را در اختیار آنها گذاشتیم اما لیگ برتر هیچ زمان مشخصی را برای تصمیمگیری اعلام نمیکرد که این موضوع بالاخره حوصله سرمایهگذاران را سر برد.»
محمد بن سلمان که عملا کنترل قدرت در عربستان را در دست دارد، سرمایهگذاری وسیعی در بخش ورزش و سرگرمی برای جوانان کرده که این سرمایهگذاریها بخشی از پروژه بلندپروازانه عربستان برای تغییر وجهه جهانی این کشور تا سال ۲۰۳۰ است. این اما روشن است که مالکیت صندوق ثروت ملی عربستان با او و نزدیکانش است که این روزها به خاطر قضایای مربوط به حقوق بشر، وجهه خوبی در جهان ندارند و قطعا همین موضوع، معامله مذکور را ناتمام گذاشت.
باشگاه نیوکاسل و سازمان لیگ برتر انگلیس فعلا در این زمینه اظهار نظر نکردهاند، اما هر چه هست دیگر این پرونده بسته شده است.