کسری امام صفاری
بیش از یک ماه از راهاندازی وبسایت جدید فدراسیون فوتبال ایران میگذرد. هر چند باز هم خوب است که هسته اصلی اطلاعرسانی فدراسیون فوتبال تغییر کرده و از آن پایگاه پرایراد و غیرحرفهای، وارد مرحلهای تازه شده است. با این حال در وبسایت جدید هم مواردی به چشم میخورد که نشان میدهد هیچ دید حرفهای و برنامه اصولیای پشت طراحی آن نبوده است.
در واقع سایت فدراسیون بیشتر به یک سایت خبری شبیه است تا سایت رسمی فدراسیون که یک ابزار ارتباطی و روابط عمومی بسیار مهم است. در واقع در فدراسیون فوتبال برنامه یکپارچه بازاریابیای در کار نیست که سایت فدراسیون به عنوان یکی از اجزای اصلی و ابتدایی آن طراحی شده باشد
با این حال در هر صورت برطرف کردن بخشی از این ایرادها هم میتواند کمک زیادی به بهتر شدن سایت و در نتیجه بازتاب بهتر فعالیتهای فدراسیون و اطلاعرسانی وقایع مربوطه بکند.
مسالهای که نیازی به تاکید ندارد، اهمیت «روابط عمومی» است. در هر فعالیتی، در هر زمینه و با هر ابعادی، روابط عمومی اگر بخش اصلی سازمان نباشد بدون شک مهمترین بخش آن است.
اگر شرکتهایی که تخصصی به تولید محتوا میپردازند را کنار بگذاریم، هر سازمان دیگری، هر فعالیتی که داشته باشد، بدون روابط عمومی به عنوان یکی از اجزای اصلی بازاریابی که منجر به معرفی محصولات، خدمات، دستاوردها و عملکردش نشود، به هیچ موفقیتی نخواهد رسید.
اما برای ارگانی نظیر فدراسیون فوتبال یک کشور روابط عمومی اهمیت بیشتری دارد و باید در راستا و هماهنگ با سایر اجزای برنامه یکپارچه بازاریابی فدراسیون باشد. یک باشگاه و فدراسیون برای برقراری ارتباط با هواداران و مخاطبان خود یک روابط عمومی قوی احتیاج دارد. در دنیای دیجیتال امروز در کنار شبکههای اجتماعی، هسته این روابط عمومی، یک وبسایت استاندارد، پویا، قابل فهم و کاربرپسند است. از این حیث که مخاطب هر آنچه از آن احتیاج دارد، به راحتی به آن برسد. این کاربرپسندی و راحتی استفاده از وبسایت حتی در نسخه موبایل سایت فدراسیون هم دیده نمیشود. ورژن موبایل سایت فدراسیون بسیار بهمریخته و شلوغ است.
سایت فدراسیون یا خبرگزاری؟
اولین ایرادی که در وبسایت جدید فدراسیون فوتبال به چشم میخورد، شلوغی صفحه اول و تمرکز روی اخباری است که تولید و بازنشر آنها بیشتر برعهده خبرگزاریها باید باشد. مسئولین روابط عمومی فدراسیون فوتبال باید در نظر داشته باشند که آن چه برای وبسایت یک فدراسیون اهمیت دارد، تعداد بازدید، کلیک و کاربر نیست. درست است که تعداد کاربر بالا مزیتهای زیادی دارد. اما هدف اصلی باید ارتباط با هواداران و مخاطبان اصلی و ایجاد یک پلتفرم برای اطلاعرسانی و تعامل با آنها باشد. تنها در این صورت، روابط عمومی پایه و اساس مناسبی برای سایر اجزای برنامه بازاریابی مثل فروش حقوق اسپانسرینگ و اقلام هواداری و بلیت بازیها فراهم کند.
بدون شک انتشار اخبار فدراسیون، از جمله افتتاح پروژههای زیرساختی مختلف، برگزاری ادوار و سمینارهای آموزشی، عملکرد تیمهای ملی، برنامهها و همین طور گزارشهای چندرسانهای اختصاصی از تمرینات و گفتوگوها میتواند فعالیت فدراسیون را به مخاطب نشان دهد و با آنها ارتباط برقرار کند. چیزی که نبودش در سایت فدراسیون به شدت محسوس است. در سایت فدراسیون چنین محتواهای مهمی اصلا وجود ندارد. مخاطب سایت فدراسیون، چه رسانه باشد و چه هوادار، قطعا نیاز دارد از عملکرد فدراسیون باخبر باشد و وبسایت فدراسیون هم باید بدون هیچ روتوشی و با حداکثر سادگی و جذابیت این عملکرد را نشان دهد. کار سایت فدراسیون تولید انبوه خبر نیست. اما صفحه اول سایت فدراسیون فوتبال، تماما اختصاص دارد به اخبار کوتاهی که بدون دستهبندی مشخصی، پشت هم ردیف شدهاند و پیدا کردن تفاوت میان این صفحه نخست با صفحات نخست خبرگزاریهای آنلاین دیگر کار دشواری شده است.
این در حالی است که به راحتی میتوان روزانه چهار یا پنج خبر مهم فدراسیون را در صفحه اول قرار دارد و در منوهای بالای صفحه (TABS) لینک صفحه اخبار را قرار داد تا کسانی که دنبال تمامی اخبار روز فدراسیون هستند، با مراجعه به آن بخش به آرشیو اخبار دست پیدا کنند.
ایرادی که به آن اشاره شد، باعث شده مخاطبی که دنبال خبری خاص در زمینهای مشخص باشد، به راحتی نتواند به آن دست پیدا کند.
مورد بعدی که به ایراد بالا مربوط است، ضعف در دستهبندی اخبار است. مخاطبان فدراسیون فوتبال اگر دنبال مصاحبه مربیان، داوران و کارشناسان باشند، آن را در صدها وبسایت خبری پیدا میکنند. اما اگر شخصی قصد دارد از تقویم بخش آموزش فدراسیون، شامل سمینارها، کارگاهها و دورههای آموزشی باخبر باشد، دسترسی مستقیمی به آن نداشته و باید از بین دهها خبری که فدراسیون روی خروجی سایت خود قرار داده به سختی آن را پیدا کند.
البته در منوی «کمیتهها» در صفحه اول وبسایت، تمامی کمیتههای فعال در فدراسیون فوتبال به تفکیک قرار داده شدهاند که در صفحه مربوط به هر کمیته، اخبار مربوط فعالیتهای آن کمیته دیده میشود. با این حال، همچنان این وبسایت از وجود یک تقویم دقیق، با کلیه اطلاعات لازم رنج میبرد و مخاطب باز هم مجبور است از میان تعداد زیادی خبر، از برگزاری یک دوره خاص آموزشی یا هر رویداد دیگری با خبر شود.
کمترین مزیت یک تقویم کامل این است که مخاطب با یک نگاه از تعداد زیاد رویدادهای فدراسیون باخبر میشود که این خود نشانگر تلاشهای فدراسیونی است که همواره مورد انتقاد اصحاب رسانه و مخاطبان قرار میگیرد. مزایای دیگر آن، سهولت دسترسی مخاطبان به اطلاعات است. اما متاسفانه، اصرار بر تولید خبر و تمرکز روی تعداد آن، اثرگذاری و مزیت سر زدن به وبسایت فدراسیون فوتبال را کم کرده است.
اصرار به بازدید بیشتر و اصطلاحا گرفتن کلیک بیشتر، منجر شده در این وبسایت بخشی طراحی شود به عنوان «پربینندهترین اخبار». مثل یک بنگاه خبری! واقعا چه لزومی دارد پربینندهترین لینکهای سایت فدراسیون در بخشی جداگانه و در همه صفحات سایت دیده شود. همین الان، در حالی که هفته هجدهم لیگ برتر فوتبال ایران به پایان رسیده، پربینندهترین خبر «اسامی داوران هفته هجدهم لیگ برتر فوتبال» است. اینها همه نشان میدهد که در فدراسیون درک درستی از وبسایت و کارکردش وجود نداشته است.
طراحی این وبسایت بر عهده شرکت «ایران سامانه» است که سابقه زیادی در طراحی و تولید وبسایتهای خبری دارد و در این زمینه متخصص است. مساله اما اینجاست که وبسایت فدراسیون فوتبال یک کشور، قرار نیست وبسایتی خبری باشد.
جدا از شبکههای اجتماعی
زیبایی در طراحی کاملا بر اساس سلایق است پس کاری به مسائل زیباییشناختی نداریم، اما استفاده از تصاویر دفرم، تصاویر گوگل شده بدون ذکر مخاطب، قراردادن عکسهایی موبایلی با سایزهای بیاندازه بزرگ که منجر به رِنجه شدن و بیکیفیتی تصاویر میشود از ایراداتی هستند که گویا از میان عادات اهالی رسانه پاک نمیشوند.
مساله دیگر، که حتما در آینده برطرف میشود اما دلیلی ندارد همین الان هم وجود داشته باشد، لینکهای خالی در وبسایت فدراسیون فوتبال است. نماد همه شبکههای اجتماعی در همه صفحات وبسایت دیده میشود اما کلیک روی نماد توییتر، فیسبوک، اسکایپ، پینترست شما را به هیچ یک از شبکههای اجتماعی وصل نمیکند. مشخص است که طراح از یک قالب استاندارد استفاده کرده بدون اینکه با فدراسیون هماهنگ کند چه شبکههای اجتماعیای دارد و آنها را در وبسایت لینک کند. فدراسیون در اینستاگرام، توییتر، فیسبوک و تلگرام کانالهای رسمی دارد. اما در سایت لوگوهای توییتر، فیسبوک، گوگل پلاس، پینترست و اسکایپ دیده میشود! این یک نشانه ساده دیگر از این است که فدراسیون هیچ برنامه یکپارچه استراتژیکی برای بازاریابی ندارد و همه این بخشها به صورت جداگانه و بدون تخصص اداره میشوند.
در نهایت، روابط عمومی فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران، باید هر چه سریعتر بخش انگلیسی وبسایت را راهاندازی کند. صفحه انگلیسی این وبسایت وجود دارد اما در آن چیزی بارگذاری نشده است. بدون شک، انعکاس اخبار فعالیتهای فدراسیون فوتبال ایران، که تیمهاش در رویدادهای بزرگ بینالمللی حاضرند، بیاندازه به بازاریابی این ارگان در مجامع بینالمللی کمک خواهد کرد.