مسیری که فوتبال باشگاهی ایران در حال پیمودن آن است، به مقصد ناکجا آباد خواهد رسید. برخی از باشگاههای لیگ برتری صنعتی و معدنی با انجام هزینههای سرسامآور و قیمتگذاریهای عجیب و غریب روی بازیکنان و بدون هیچ گونه منطق مالی و اقتصادی آن هم به اسم فوتبال حرفهای و حرفهایگری، مثل دوستی خاله خرسه در حال نابود کردن فوتبال هستند.
کارخانجات و شرکتهایی که مالک همین باشگاهها هستند یا به طور کلیتر همه صنایع و شرکتها برای تهیه یک محصول یا خدمات به ارزش ۴۰۰ یا ۵۰۰ میلیون تومان با پروسههای سختگیرانه معاملات و برگزاری مناقصات و مزایدهها رو به رو هستند و کلی اسناد و مدارک و استعلامات مختلف گردآوری میشود ولی برای تعیین دستمزد یک مربی یا یک بازیکن، هیچ متر و معیار مشخصی وجود ندارد و تنها نظر یک نفر است که مشخص می کند دستمزد آن فرد یک میلیون تومان باشد یا ۳۰ میلیارد تومان. سوال این است که برخی واقعا با چه متری با بازیکن لیگ یکی با مبلغی بیش از یک و نیم میلیارد تومان قرارداد میبندد؟ یا بازیکنی که فصل قبل قراردادش یک میلیارد تومان بوده برای فصل جدید با او قراردادی شش میلیارد تومانی بسته میشود؟
جالب این جا است که بعد این آقایان فکر میکنند با انجام این هزینهها در ورزش و فوتبال، مشغول خدمت به فوتبال و هواداران فوتبال هستند ولی چیزی که به نظر میرسد این است که برخی افراد بیشتر مشغول خدمت به خودشان هستند.
دستگاههای نظارتی هم فقط میتوانند صحت پرداخت را کنترل کنند که آیا مبلغ قرارداد به بازیکن یا مربی پرداخت شده است یا نه. درحالی که هیچ گونه متر و نظارتی بر شیوه تعیین مبلغ قراردادها وجود ندارد. به نظرم ضرورت دارد که دستگاههای نظارتی، نظارت ویژه و متفاوتتری روی این موضوع داشته باشند زیرا اگر این رویه ادامه پیدا کند، به دلیل این که پولهای بیرویه علاوه بر برهم زدن نظام حاکم، روح فوتبال را بر هم میزند، فسادهای مختلفی را بیشتر از امروز دارد و آن موقع همه اهالی فوتبال از بازیکن، مربی، و مدیر گرفته تا مسئول رسانهای و پزشک دچار زیان و خسران میشوند.
جالب است که در بالاترین سطح فوتبال حرفهای در دنیا برای همه هزینهها به ویژه در بخش حقوق و دستمزد مربیان و بازیکنان منطق مشخصی وجود دارد، هزینههایی که خودشان نیز سبب ایجاد درآمد و منابع مالی آن هستند ولی باز هم از خرج کردن پولهای بیحساب و کتاب و خارج از منطق و قاعده جلوگیری می کنند، چون میخواهند فوتبال را حفظ کنند.
لیونل مسی فوق ستاره آرژانتینی بارسلونا و محبوب صدها میلیون نفر بارسلونایی در سراسر جهان، به دلیل همین قوانین کنترلکننده مالی پس از ۱۷ سال از جمع آبی اناریها جدا شد. ای کاش آنهایی که فقط حرف از حرفهایگری میزنند و انتظار رفتارها و پولهای حرفهای دارند، بقیه ابعاد فوتبال حرفهای واقعی را هم ببینند. اگر فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ برای کنترل روند فعلی چارهای نیاندیشند و مکانیزمی ایجاد نکنند، این پولهای بی حساب و کتاب، سوراخی در قایق فوتبال ایران به وجود میآورند که در آیندهای نه چندان دور باید شاهد غرق شدن این قایق و تعطیلی فوتبال باشگاهی باشیم.
ضرورت دارد علاوه بر نظارت دستگاههای نظارتی مختلف به عملکرد مالی باشگاههای دولتی، خصولتی و حتی خصوصی، فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ نیز به صورت ویژه به این موضوع ورود کنند و قوانینی را به عنوان “رفتار جوانمردانه مالی” تهیه و تدوین و از این هزینهها جلوگیری کنند. آن زمان هر باشگاهی میتواند در چارچوب قانون، هزینه کند. هزینههایی که باید در حد درآمدهای مجاز و مشخص فوتبالی آن باشگاه باشد.
*میثم راستی، معاون اقتصادی باشگاه صنعت نفت آبادان است.
منبع: ایسنا