بازار ورزش: با وجود اینکه اقتصاد اسپانیا جزو توسعهیافتهترین اقتصادها و بزرگترین بازارهای اروپا نیست، دو باشگاه فوتبال افث بارسلونا و رئال مادرید، پردرآمدترین باشگاههای ورزشی جهاناند. تجزیه و تحلیل افزایش درآمدهای بارسا و رئال مادرید در قیاس با رشد تولید ناخالص داخلی اسپانیا نشان میدهد رشد این دو باشگاه در سالهای گذشته چقدر فوقالعاده بوده است.
در حال حاضر مجموع درآمد این دو باشگاه حدود ۰٫۱۲ درصد کل تولید ناخالص داخلی اسپانیا را تشکیل میدهد. به عبارت دیگر، از هزار یورویی که در اقتصاد اسپانیا تولید میشود، ۱٫۲۰ یورو مربوط به این دو باشگاه است. ۱۰ سال پیش این میزان ۰٫۸۰ یورو بود و در سال ۲۰۰۳ تنها ۰٫۴۰ یورو، یعنی ۴۰ سنت. سهم بارسا و رئال مادرید در اقتصاد اسپانیا از سال ۲۰۰۰ تا کنون سه برابر شده است.
البته این شاخص که توسط شرکت مشاوره بازاریابی ورزشی «اسپورتس ولیو» ایجاد شده، صرفاً درآمد عملیاتی دو باشگاه را در نظر میگیرد. یعنی درآمدهای تلویزیونی، درآمدهای روز مسابقه و درآمدهای تجاری که شامل اسپانسرینگ و بازارپردازی میشود. درآمد عملیاتی بارسلونا و رئال در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته و امسال روی هم به ۱٫۶ میلیارد یورو رسیده است. اگر درآمد حاصل از نقلوانتقال بازیکنان را هم به درآمدهای عملیاتی این دو باشگاه اضافه کنیم، مجموع درآمدشان بیش از ۱٫۸ میلیارد یورو و سهم مجموع درآمدشان از تولید ناخالص داخلی اسپانیا ۰٫۱۴ درصد میشود.
به عنوان قیاس، درآمد شرکت «سئات»، بزرگترین خودروساز اسپانیا در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۰ میلیارد یورو بوده است. کل صادرات غیرنفتی ایران سال گذشته به حدود ۴۰ میلیارد یورو رسید.
روند افزایش درآمد عملیاتی بارسلونا و رئال مادرید (میلیون یورو)
رئال مادرید
باشگاه رئال مادرید فصل ۱۹-۲۰۱۸ را با درآمد عملیاتی بالغ بر ۷۵۷ میلیون یورو به پایان رساند. با اینکه مادریدیها جایگاه خود به عنوان پردرآمدترین باشگاه ورزشی جهان را به رقیب کاتالونیایی خود دادهاند، رشد خارقالعادهای در سالهای گذشته داشتهاند. درآمد رئال در سال ۲۰۰۳ تنها ۱۹۳ میلیون یورو بود. پنج سال بعد این درآمد به ۳۵۱ میلیون رسید و یک دهه بعد ۵۱۴ میلیون یورو. در سال ۲۰۱۸ بود که درآمد رئال برای اولین بار از مرز ۷۰۰ میلیون یورو گذشت.
بر اساس پژوهشی که «اسپورتس ولیو» انجام داده، باشگاه رئال مادرید با وجود سرمایهگذاری سنگین در خرید بازیکنان گرانقیمت و پرداخت دستمزدهای بالا، توانسته ضمن کنترل بودجه خود قدرت مالیاش را هم همواره افزایش دهد. هزینه دستمزد در رئال در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۵۵ میلیون یورو است. یعنی چیزی در حدود ۴۷ درصد درآمد عملیاتیاش که برای یک باشگاه فوتبال نسبت بسیار خوبی است و سلامت مالی باشگاه را نشان میدهد. این نسبت در سال ۲۰۱۷ حدود ۵۶ درصد بود. به عبارت دیگر رئال توانسته نسبت هزینه دستمزد به درآمد عملیاتی که شاخص بسیار مهمی است را کاهش دهد.
درآمدهای رئال مادرید به تفکیک منبع درآمدی (میلیون یورو)
در طول دهه گذشته، رئال مادرید ۹۱۱ میلیون یورو در استخدام بازیکن سرمایهگذاری کرد. با وجود این سرمایهگذاری سنگین و هزینه دستمزد بالا، رئال هر سال مالی را با ثبت سود خالص میبندد. سود خالص انباشته رئال مادرید در یک دهه گذشته بیش از ۳۴۷ میلیون یورو بوده که سهم زیادی در تقویت مالی و ورزشی باشگاه داشته است.
بارسلونا
باشگاه کاتالان توانسته از رقیب دیرینهاش از لحاظ درآمدزایی پیشی بگیرد و تبدیل به پردرآمدترین باشگاه ورزشی جهان شود. بارسا فصل ۱۹-۲۰۱۸ را با کسب درآمد عملیاتی بیسابقه ۸۳۷ میلیون یورو به پایان رساند. رشد درآمد عملیاتی بارسا از رئال هم بیشتر بوده است. سال ۲۰۰۳ «آبی واناریها» تنها ۱۲۳ میلیون یورو درآمدشان بود. پنج سال بعد ۲۹۰ میلیون یورو و یک دهه بعد ۴۸۳ میلیون یورو شد.
اگر درآمد نقلوانتقال بازیکن را هم به درآمدهای عملیاتی اضافه کنیم، کل درآمد بارسلونا به ۹۹۰ میلیون یورو میرسد. نزدیک به یک میلیارد یورو.
مهمترین منبع درآمدی بارسلونا، مانند رئال، نه درآمد حاصل از فروش حق پخش تلویزیونی، بلکه درآمدهای تجاری بوده است. بارسلونا هم توانسته با وجود هزینههای سنگین نیروی انسانی، تراز بودجه خود را همواره حفظ کند. هزینه دستمزد در بارسا امسال به میزان بیسابقه ۴۲۶ میلیون یورو رسیده است. با این حال این میزان ۵۱ درصد درآمد عملیاتی باشگاه است.
درآمدهای بارسلونا به تفکیک منبع درآمدی (میلیون یورو)
بارسلونا در یک دهه گذشته در مجموه ۸۶۸ میلیون یورو در جذب بازیکن جدید سرمایهگذاری کرده است. بارسلونا هم رئال هر سال را با ثبت سود مالی به پایان رسانده است، اما وضعیتاش کمی پیچیدهتر از رئال مادرید است. بارسلونا با وجود درآمدهای سرشار، فصل پیش را به خاطر هزینههای بالا با تنها ۴٫۵ میلیون یورو سود خالص پشت سرگذاشت. در یک دهه گذشته سود خالص انباشته بارسلونا ۱۱۳ میلیون یورو بوده است؛ یک سوم رقیب مادریدیاش.