برنامه‌ریزی و توسعه پایدار، بزرگترین تفاوت فوتبال ژاپن با فوتبال ایران است. از شکست ۲۶ سال پیش در هیروشیما تا فینال این دوره لیگ قهرمانان بین کاشیما و پرسپولیس، فوتبال ژاپن سیر صعودی مداومی داشته است.
آرمن ساروخانیان
پرسپولیس حریفان ریز و درشت غرب آسیا را در مسیر فینال پشت سر گذاشت و برای قهرمانی حالا به آخرین مانع رسیده. کاشیما، حریف فینال به واقع شایسته لقب غول آخر است، چرا که توانسته بیشترین قهرمانی را در لیگ معتبر ژاپن به دست آورد. کاشیما نماینده فوتبالی است که توانسته خودش را از فوتبال آسیا جدا کند و با وجود ناکامی‌های گاه و بیگاه تیم‌های ژاپنی، در یک چشم‌انداز وسیع‌تر نمی‌توان سیر پیشرفت این فوتبال را نادیده گرفت.
در یک صبح پاییزی سال ۱۳۷۱ طرفداران فوتبال که گوش به رادیو داشتند ناباورانه خبر شکست تیم ملی ایران مقابل ژاپن و حذف از جام ملت‌های آسیا را شنیدند. شکست قهرمان بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ مقابل میزبان نسبتا گمنام یک ناکامی بزرگ محسوب می‌شد و برای نخستین بار نام ژاپن را به‌عنوان یک حریف خطرناک در فوتبال آسیا مطرح کرد.
از آن زمان ۲۶ سال می‌گذرد و ژاپن حضور مستمری در بالاترین سطح فوتبال آسیا داشته، طوری که آن حریف گمنام حالا یکی از قطب‌های فوتبال قاره و از حریفان ترسناک و البته قابل‌احترام است.
ژاپن از سال ۱۹۹۸ شش حضور متوالی در جام جهانی داشته و سه بار موفق شده از گروهش صعود کند. در این مدت چهار بار قهرمان آسیا شده تا نشان دهد قهرمانی سال ۱۹۹۲ اتفاقی و تنها به خاطر میزبانی نبود. باشگاه‌های ژاپن از دهه ۹۰ سه بار قهرمان آسیا شده‌اند که آخرین آنها سال گذشته به نام اوراوارد ثبت شد و این بار هم کاشیما به فینال رسیده.
شروع تلاش ژاپن برای تقویت فوتبالش به دهه ۹۰ برمی‌گردد. لیگ حرفه‌ای این کشور یک سال پس از میزبانی جام ملت‌های ۱۹۹۲ افتتاح شد. پیش از آن مسابقات در زمین‌های بی‌کیفیت بدون استقبال تماشاگران برگزار می‌شد. در این لیگ حرفه‌ای کیفیت به کمیت ترجیح داده شد، پس در شروع تنها ده باشگاه حرفه‌ای حاضر بودند.
ورزشگاه‌های جدیدی ساخته شد و جذب ستارگانی مثل زیکو کمک کرد مردم با فوتبال آشتی کنند. همچنین قرار شد باشگاه‌ها با فعالیت در سایر رشته‌ها به تسریع جذب اسپانسر و تماشاگر کمک کنند.
علاوه بر این فوتبال ژاپن چشم‌اندازی صدساله تبیین کرد که تعداد باشگاه‌های حرفه‌ای تا صد سال آینده به صد عدد برسد. ژاپنی‌ها به مرور زمان اصلاحاتی در لیگ حرفه‌ای‌شان به‌وجود آوردند که شامل افزایش تعداد تیم‌ها و تشکیل لیگ دسته دوم بود.
همین برنامه‌ریزی و توسعه پایدار، بزرگترین تفاوت فوتبال ژاپن با فوتبال ایران است. از شکست ۲۶ سال پیش در هیروشیما تا فینال این دوره لیگ قهرمانان بین کاشیما و پرسپولیس، فوتبال ژاپن سیر صعودی مداومی داشته، در حالی که فوتبال ایران همچنان درگیر بی‌برنامگی است و با افت و خیزهای پیش‌بینی نشده‌ای روبه‌رو شده است.
استانداردهای فوتبال ژاپن از نظر زیرساخت و مدیریت بالاتر از آسیا است و معمولا نیازی ندارد که خودش را با شرایط جدید ای‌اف‌سی وفق دهد، در حالی که قوانین و اساسنامه‌های این کنفدراسیون برای فوتبال ایران تبدیل به کابوس شده و تنها با اجبار و تهدید به حذف از مسابقات بوده که باشگاه‌ها موظف شده‌اند بدهی‌های‌شان را بپردازند یا ورزشگاه‌ها را تجهیز کنند.
لیگ برتر تا امروز با هر ترفندی توانسته چهار سهمیه‌اش را در لیگ قهرمانان آسیا حفظ کند تا این بار نماینده ایران به فینال برسد و با نماینده ژاپن روبه‌رو شود. با وجود تمام این بی‌برنامگی‌ها پرسپولیس شانس خوبی دارد که در پایان این دو بازی رفت و برگشت جام قهرمانی را بالای سر ببرد، ولی در یک چشم‌انداز طولانی‌تر مشخص است که فوتبال ژاپن برنده این رقابت خواهد بود، مگر اینکه به میانبر زدن‌ها، موفقیت‌های مقطعی، رای‌گیری‌های اینترنتی و القاب ساختگی دل‌خوش نکنیم و تصمیم بگیریم راهی را برویم که تمام کشورهای بزرگ فوتبال برای توسعه همه‌جانبه انتخاب کرده‌اند.
منبع: ایران ورزشی
